‘
ԱԺ-ում քննարկվում է ընդդիմադիր պատգամավորների՝ համամասնական ընտրակարգի անցնելու վերաբերյալ օրինագիծը:
Քննարկման ժամանակ ելույթ ունենալով՝ Հայ ազգային կոնգրես խմբակցության քարտուղար Արամ Մանուկյանը նշեց, որ փաստ է, որ վերջին տարիներին ընդդիմության ներկայացրած նախագծերի ճնշող մեծամասնությունը վերաբերում է ընտրական օրենսգրքին եւ ընտրություններին:
«Սա նշանակում է, որ այդ խնդիրը կա, այդ խնդրից խուսափել ուղղակի չի կարելի, այդ խնդիրը պետք է լուծել, որովհետեւ առկա է, այն գոյություն ունի մեր երկրում, եւ այն խնդիրները, որ բարձրացվում են այստեղ՝ դրանք ռեալություններ են, որոնցից չեք կարող խուսափել: Դրանցից մի քանիսը, որ անընդհատ մեր օրակարգում են. ցուցակները մաքրելը: Հարգելի խորհրդարան, ես մի քանի անգամ զեկուցել եմ, կրկնում եմ թիվը. Հայաստանից դուրս, այս պահին, աշխարհի 45 երկրներում 750 հազար Հայաստանի քաղաքացիներ դիմել են տվյալ երկրների իշխանություններին՝ քաղաքացիություն ստանալու, էմիգրանտի կարգավիճակ ստանալու, աշխատելու իրավունք ստանալու համար եւ այլն: Այս ցուցակի մեջ, այս 750 հազարի մեջ, չեն մտնում այդ երկրներում ապօրինի գտնվողները: Փաստ է, որ այդ մարդկանց մեծ մասը գտնվում է Հայաստանի ընտրական ցուցակներում, եւ եթե ընդդիմությունը, եւ եթե մենք տարիներ շարունակ, տասը տարուց ավել է արդեն, դիմում ենք իշխանություններին, որ այս մարդկանց, չզրկելով իրենց ընտրական իրավունքից, ցուցակները եկեք մաքրենք, սա մեր քաղաքական դաշտի պահանջն է: Չգնալ ընդառաջ սրան, նշանակում է՝ հաստատել այն հիմնավորումները, որ դուք պատրաստ եք կեղծելու այս մարդկանց հաշվին: Եւ եթե, կրկնում եմ, որեւէ մեկի ընտրական իրավունքը, ընտրելու իրավունքը սրանով չի խաթարվում, ապա ի՞նչն է խանգարում քաղաքական մեծամասնությանը գնալ ցուցակները մաքրելու: Մեկ:
Երկրորդը. մեծամասնականի մասին ենք խոսում: Լիովին համաձայն եմ այն պատգամավորների հետ, որոնք մեկ տարբերակը չեն գերագնահատում մյուսի նկատմաբ, մերժելով մյուսը, ասելով, որ սա փրկություն է, սա ռեցեպտ է, չկա այսպիսի բան: Իմ արգումնետը հետեւյալն է. մեծամասնականով ընտրված պատգամավորների մեջ ակտիվությունը, օգտավետությունը, օրենսդրական աշխատանքը, ելույթները, ընտրողների հետ աշխատանքը ավելի քիչ է, ավելի պակաս է արդյունավետ, քան ցուցակով ընտրվածներինը: Համեմատության մեջ է: Եթե Էդմոն Մարուքյանը խոսում է, որ մեծամասնականով կան լավ դեպուտատներ, ո՞վ է մերժում: Ես ընդամենը ասում եմ, որ մեծամասնականի մեջ, բառի համար՝ կներեք, խոտանը ավելի շատ է, քան համամասնականի մեջ: Սա համեմատական վերլուծություն է, սա վիճակագրական վերլուծություն է»,- նշեց Մանուկյանը:
Նրա խոսքով՝ Հայաստանի իրավիճակում, անցումային շրջանում, փորձը ցույց է տալիս, որ համամասնականով եկած պատգամավորները ավելի արդյունավետ են, քան մեծամասնականով:
«Սրանից պետք չէ խուսափել, սրանից պետք չէ խրթնել: Ես ասեմ ուրիշի օրինակի վրա, չգնամ, իմ օրինակն եմ ասում՝ 4 անգամ, վերջին Ազգային ժողովի ընտրություններին՝ մասնակցել եմ մեծամասնականով, եւ անգամ էլ գիտե՞ք՝ ինչպես եմ կրվել, 4 անգամ, իմ մրցակիցը ինձ հաղթել է 15 հազար ձայն ավելով եւ այդ պատգամավորներից չորսն էլ, որ ինձ հաղթել են, չորս տարբեր ընտրություններում, ոչ մի անգամ պառլամենտում ելույթ չեն ունեցել, ոչ մի անգամ օրենսդրական նախաձեռնություն չեն բերել, ոչ մի անգամ ձեր ասած ընտրողներին չեն հանդիպել: Է՞դ մեծամասնականն եք ուզում: Ներող կլինեք, անհամեստությանս համար, ինձ չեմ համարում թույլ պատգամավոր, չճանաչված պատգամավոր կամ վատ համբավ ունեցող պատգամավոր, ամենեւին, ես բաց ճակատով ամեն ընտրություններին 3 հազար տուն մտել եմ, ամեն ընտրություններին, բայց այս ընտրական համակարգի արդյունքում ինձ հաղթել են չորս լավ տղաներ, որոնց անունները դուք չեք էլ հիշի, այդ մարդիկ ոչ պառլամենտ են գալիս, ոչ ելույթ են ունենում, ոչ մի նախագիծ երբեւէ չեն արել, երբեւէ այդ մարդիկ պատգամավոր չեն աշխատել, դուք այս մեծամասնակա՞նն եք ուզում: Ես էլ ասում եմ, դա համակարգ չի: Եկեք փոփոխություն անենք, եկեք թարմացնենք եւ ամենեւին չնսեմացնելով մեծամասնականի համակարգի գոյությունը: Ամենեւին: Այդ ձեւի խնդիր մենք չենք դնում: Մենք ասում ենք այս վիճակում հարկավոր է փոփոխություն անել: Ցուցակի հետ կապված ասացի՝ սպեցիֆիկ վիճակ է:
Մյուսը. ցուցակները հրապարակելը: Քանի՞ տարի կարելի է ասել, որ եթե մարդը եկել է քվեարկության՝ տասը կամեռայով, տասը դիտորդներով, տասը վստահված անձերով, կարող ես նկարահանել եւ իմանաս՝ ով է եկել քվեարկության: Տաս տարի այս համակարգը աշխատել չէ՞, մենք հաջորդ օրը տպում էինք մասնակիցների ցուցակը: Ի՞նչ օրենք ենք խախտում, ի՞նչ գաղտնիության սկզբունք ենք խախտում, որ դրոշ եք դարձրել եւ անընդհատ օգտագործում եք, այն դեպքում, ես ասում եմ, ցանկացած մարդ միշտ կարող է 24 ժամ նկարահանել ընտրական այդ ամբողջ ընթացքում, նկարահանել այդ ամբողջ գործընթացը եւ յուրաքնչյուրը կարող է իմանալ, իր հարեւանը մասնակցել է, թե՝ ոչ: Ինքը մասնակցե՞լ է, թե իր ձայնը կեղծվել է: Ի՞նչն է խանգարում հաջորդ օրը տպել մասնակիցների ցուցակը:
Մենք առաջարկում ենք, եկեք այդ քննարկումները այստեղ անել, դուք նախաձեռնեք, դուք համաձայնվեք, ձեր այլընտրանքին ընդառաջ գալը, ձեր՝ բանավեճերին մասնակցելու ընդառաջ գալը, ձեզ ռեյտինգ է բերելու եւ այդ հրապարակային խոսակցությունը դուք կարող եք այս միջոցներով տեղափոխել այստեղ:
Եւ վերջինը. եթե դուք գնում եք փոփոխությունների, ինչի անհրաժեշտությունը արդեն կա, դուք իսկապես հաջորդ ընտրություններին, եկող քաղաքական իրավիճակների դեպքում, դեր եք ստանձնում եւ այդ դեպքում ոչ թե արտահերթ ընտրությունները լինում են ստիպողաբար, ոչ թե հրապարակի ճնշման արդյունքում, այլ սենյակներում, դահլիճներում, քննարկումների արդյունքում: Ձեր շահից ելնելով եմ ասում:
Ի՞նչն է խանգարում լինել ուժեղ, ընդառաջ գալ եւ քննարկել: Իմ ասած փաստարկների դեմ չկա փաստարկ կամ եթե անգամ ունեք փաստարկ, որ ձեր տեսակետը ճիշտ է, եկեք ընդառաջ, ասեք՝ ես մեծահոգի եմ, քաղաքական ընդիմության խոսքը բերում եմ հրապարակից սենյակ, պառլամենտ: Սա կլինի քաղաքական լայնախոհության արդյունք: Այդ լայնախոհությունը դուք արեք, եթե ուզում եք ճնշումները, լարումները ուրիշ տեղից տեղափոխեք այստեղ: Ձեր կուսակցությունից, ներող կլինեք, շատ քիչ բան է մնացել ինչ-որ Աշոտ Նավասարդյանի ժամանակ էր: Դուք կարծրացել եք, դուք պնդացել եք, մոնոլիտ եք դարձել եւ ոչ մի բան չեք ուզում փոխել: Ձեր մոտեցումը սխալ է, դուք անգամ չեք ուզում քննարկել՝ կարելի՞ է գնալ այդ ձեւի բանի, թե՞ չէ: Սա ոչ թե մենակ մեզ է վնասում, այլ երկրի զարգացմանը, երկրում հանդուրժողականության դաշտ ստեղծելուն: Սա ձեզ համար կարեւոր մարտահրավեր է, գնացեք դուք մարտահրավերներ լուծելու ճանապարհով, հանկարծ բարոյախոսություն չհամարեք: Ես սա համարում եմ իմ երկրի շահը, ոչ թե իմ շահը կամ ձեր շահը: Մի օրինակ էլ ասեմ. դուք պարծենում եք, սխալմամբ պարծենում եք, որ 15 համայնքում աշնանը եղել են ՏԻՄ ընտրություններ եւ 15-ում էլ հաղթել է հանրապետականը հաղթել է: Այ սիրելիներս, դա աբսուրդ է, չի կարող այդպես լինել, որ 16 տարի իշխանության ղեկին լինող քաղաքական ուժը 15 համայնքում ընտրություն է անցկացնում եւ 15-ում հաղթում է: Դա ոչ թե պարծենալիք է, դա նշանակում է, որ ընտրական համակարգ Հայաստանում չկա: Ինչո՞ւ մենք չենք մասնակցում ընտրական համակարգին, որովհետեւ գիտենք, որ գյուղում հնարավոր չի գյուղապետի, դպրոցի տնօրենի, ոստիկանության տվյալ տեսուչի շրջանցման միջոցով ընտրություն կազմակերպել: Չկա այսօր Հայաստանում ընտրական համակարգ, չկա ընտրական մեխանիզմ, որովհետեւ դուք ընտրության հնարավորություն չեք թողնում:Այս մեխանիզմից հրաժարվեք ի շահ ձեր քաղաքական ապագայի:Լուծումներ պետք է գտնեք, գնացեք մտածեք»,- նշեց Մանուկյանը:
Մանրամասները՝ տեսանյութում:
‘